Fobilere hem başka hastalıklar eşlik edebilir, hem de ayırıcı tanısında başka hastalıklar bulunabilir.

Fobik durumlar korkulan nesne ile ortaya çıkan ataklar ve kaçınma davranışlarını içerir.

Aşağıdaki durumlar bazen fobik durumlarla karışabilir.

Madde ve alkol kullanımı

Feokromositoma

Serebrovasküler Hastalıklar

Panik Bozukluğu

Agorafobi

Çekingen Kişilik Bozukluğu

Hipokondriyazis

        Hipokondriyazis bir hastalığının olduğu korkusu iken hastalık fobisi hastalığa yakalanmaktan korkmayı içerir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk

        OKB si olan bazı kişiler aklına gelen istenmeyen düşüncelerden dolayı çeşitli objelere ve ya yerlere uzak durmayı tercih edebilirler. Örneğin bıçak gördüğünde kendisine zarar vereceğini düşünen kişi bıçaklardan uzak durabilir. Bu durumu bıçak fobisi olarak değerlendirmemek gerekir. 

Paranoid Kişilik Bozukluğu

Bu kişilerde daha genelleşmiş korkular vardır. Özgül fobide korkular spesifiktir. Korkulan obje ya da durumla karşılaşınca ortaya çıkar.

Fobi tanısı koymak için, belirli bir korkunun sıradan endişe veya korku duygularının ötesinde, belirgin bir şekilde rahatsız edici ve hayatı kısıtlayıcı düzeyde olduğunu gösteren belirli kriterlere uyulması gerekir. Ayırıcı tanı, başka bir psikiyatrik bozukluğun veya başka bir durumun belirtileriyle karıştırılmaması için yapılan değerlendirmeyi ifade eder. Fobi tanısı koymak için şu kriterlere dikkat edilir:

1. İrrasyonellik: Fobi, genellikle mantıklı bir temele dayanmayan irrasyonel korkular içerir. Yani, korku nesnesi veya durumu genel olarak gerçek bir tehlike oluşturmaz, ancak kişi bu korkuya aşırı tepki verir.

2. Kaçınma Davranışları: Fobi, kaçınma davranışlarına neden olur. Kişi, korktuğu şeyden veya durumdan kaçınmaya çalışabilir. Bu kaçınma davranışları, kişinin günlük yaşamını kısıtlayabilir.

3. Fonksiyonel Kısıtlamalar: Fobi, kişinin günlük yaşamını, sosyal ilişkilerini veya işlevselliğini önemli ölçüde etkiler. Kişinin normal yaşam aktivitelerini sürdürmesi zorlaşır.

4. Süreklilik: Fobi, belirli bir süre boyunca devam eder. Bir bozukluk tanısı koymak için belirli bir süre boyunca belirtilerin devam etmiş olması gerekmektedir.

5. Başka bir Psikiyatrik Bozukluk ile İlişkisi: Fobi, başka bir psikiyatrik bozukluğun bir belirtisi olarak değerlendirilmemelidir. Örneğin, bir obsesif-kompulsif bozukluğun belirtisi olmamalıdır.

Fobi tanısı koymak için genellikle bir mental sağlık profesyoneli, özellikle bir psikiyatrist veya klinik psikolog, kişinin semptomlarını değerlendirir. Ayırıcı tanı, diğer psikiyatrik bozukluklar veya fiziksel sağlık sorunları ile ilgili benzer semptomları dışlamayı içerir. Bu değerlendirme süreci, uygun tedavi planını belirlemede ve kişinin yaşam kalitesini artırmada önemlidir.